در اواخر قرن بیستم میلادی، مهندسین ایتالیایی با تحقیق بر روی سقف های مختلف به ویژه دال های بتنی به جهت بهینه سازی آن و رسیدن به مقاومت مناسب در برابر زلزله و همچنین استفاده از دهانه های بلند و کاهش مصرف آرماتور و بتن، سیستم دال مجوف یوبوت را ابداع و به دنیا معرفی کردند. که خیلی سریع در کشورهای مختلف جهان بویژه کشورهای اروپائی مورد استقبال گسترده ای قرار گرفته و در سال ۸۷ پس از ورود به ایران، در مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن وزارت راه و شهرسازی مورد بررسی قرار گرفته و موفق به اخذ تاییدیه فنی از آن مرکز شده است. سقف یوبوت ازترکیب نوآورانه بتن، میلگرد و قالب هایی ازجنس پلی پروپیلن ساخته می شود.
شاید در نگاه اول هزینه و نحوه ی اجرای این نوع سیستم سقف بالا و سخت به نظر برسد. ولی اجرای این روش در دهانه های بزرگ و دارای ابعاد زیاد تقریبا از تمام روش های موجود با صرفه تر و در نهایت برابر بدست می آید. روش اجرای این سقف احتیاج به اکیپ اجرایی متخصصی ندارد و با یک آموزش ساده اکیپ های موجود در ساختمان ها قادر به اجرای آن می باشند.
سقف یوبوت با داشتن دو دال بالا و پایین و جان‌های متعامد، سقفی با صلبیت بسیار بالا فراهم می‌آورد که علاوه بر مزیت در تحمل و انتقال بار زلزله، امکان ارتعاش را نیز به سقف نمی‌دهد. این امر اجازه می‌دهد که دهانه‌های بلند حتی تا ۲۰ متر را با این سازه پوشش داد.
از ویژگی های یوبوت احاطه شدن آن در داخل بتن با شبکه های میلگرد سقف است که باعث بوجود آمدن نیروهای دو طرفه عمود بر هم می گردد و کاهش به سزای مصرف میلگرد را در پی دارد. سایز بندی متفاوت یوبوت (از ۱۳ تا ۵۶ سانتی متر)، دستیابی به سختی مطلوب را با وزن کمتر امکان پذیر می نماید و از سوی دیگر سختی بالای سقف اجرا شده با یوبوت امکان حذف تیرهای آویزدار و نیز اجرای بازشوهای بدون ستون را فراهم و دست مهندسین معمار و محاسب را در اجرای نقشه های معماری باز می گذارد تا مطابق درخواست کارفرما و نیاز پروژه با آزادی بسیار زیاد، عمل نمایند.
در ادامه مقایسه ای بین سقف یوبوت با سایر سقف هایی که در سازه های بتنی اجرا می شوند؛ مانند تیرچه بلوک، دال و سقف پیش تنیده ارائه شده است.
سیستم سازه ای
بتنی
سیستم سقف
تیرچه بلوک*
با دهانه ۷٫۵
تیر – دال
با دهانه ۱۰
پیش تنیده
با دهانه ۱۲
یوبوت**
وزن میلگرد بر متر مربع (kg)
۵۵
۶۵
۵۰
حجم بتن بر متر مربع (m3)
۰٫۳۵
۰٫۴
۰٫۶
۰٫۴۵
ضخامت سقف سازه ای(cm)
۳۰
۴۰
۳۵
هزینه نسبت به یوبوت
۰٫۹۵
۱٫۱۰
۱٫۲۵
۱٫۰۰
*در سقف تیرچه بلوک امکان اجرای دهانه بیش از ۷,۵ متر نمی باشد.
** در محاسبات از یوبوت با ارتفاع ۲۰ سانتی متر استفاده شده است. دو دال بتنی ۸ و ۷ سانتی در بالا و پایین قرار می گیرد.
همانطور که مشاهده می شود، اجرای سقف یوبوت علی رقم دهانه ی بزرگی که در اختیار کارفرما قرار می دهد، کاملا اقتصادی است.
نمونه اجرا شده سقف یوبوت
در این قسمت، جدول مقایسه ی سقف یوبوت با سقف های رایج در سازه های فولادی را مشاهده می نمایید:
فولادی
کرمیت*
کامپوزیت
عرشه فولادی
وزن اسکلت(kg)
۷۰
وزن سقف(kg)
۱۵
۲۰
۲۵
۰٫۱۵
۱٫۰۷
۱٫۱۹
۱٫۲۷
۱٫۳۴